Νοσταλγώντας το Φως - Nostalgia for the Light - Nostalgia de la luz (2010) με ελληνικούς υπότιτλους online

Σύνοψη

ταινία Νοσταλγώντας το Φως - Nostalgia for the Light - Nostalgia de la luz (2010) online του σκηνοθέτη Πολιτική, Ιστορία και φιλοσοφία σμίγουν με τον πλέον πρωτότυπο και συγκινητικό τρόπο σε ένα από τα σπουδαιότερα ντοκιμαντέρ της κινηματογραφικής ιστορίας.

Έχοντας πλέον ο καθένας άμεση και απεριόριστη πρόσβαση στην πληροφόρηση και τη δυνατότητα να γυρίσει ταινία με μια απλή handycam, οι κάθε λογής οθόνες –από αυτήν του YouTube μέχρι εκείνη του Φεστιβάλ Κανών– έχουν πλημμυρίσει ασφυκτικά από αμέτρητες αληθινές ιστορίες. Πρόκειται για έναν κόσμο ο οποίος απολαμβάνει να παρακολουθεί και ταυτόχρονα να σκηνοθετεί τον εαυτό του, θολώνοντας όλο και περισσότερο τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας. Η τελευταία όμως εξακολουθεί να βρίσκεται εκεί, γύρω μας, αναζητώντας τρόπους να αναδειχτεί, αλλά κυρίως να ερμηνευτεί και να αξιολογηθεί.

Έτσι, μέσα στην ακατάσχετη εικονο-διάρροια, κάθε μέρα και πιο πολλές ενδιαφέρουσες, μικρές και μεγάλες, ιστορίες αιχμαλωτίζονται από τον κινηματογραφικό φακό όπως αυτές εξελίσσονται μπροστά του, κάθε μέρα κι ένα ντοκιμαντέρ με καυτό θέμα γεννιέται. Είναι όμως μία φορά στο τόσο που μια ταινία τεκμηρίωσης μπορεί να δημιουργήσει η ίδια το συναρπαστικό θέμα της, να ξεφύγει από την απλή παρακολούθηση/καταγραφή του και μέσα από τις (σεναριογραφημένες) εικόνες της να αποκαλύψει αλήθειες που υπερβαίνουν τα στενά χρονικά, κοινωνικά και βιογραφικά πλαίσιά του.


Πρόκειται ακριβώς για την περίπτωση του «Νοσταλγώντας το Φως», της ταινίας που γύρισε ο Πατρίσιο Γκουσμάν («Η Μάχη της Χιλής», «The Pinochet Case», «Salvador Allende») πριν από το περσινό «Μαργαριταρένιο Κουμπί», το οποίο αποτελεί άτυπη συνέχειά της. Ο Χιλιανός σπουδαίος δημιουργός ξεκινά εδώ από έναν τόπο, την έρημο της Ατακάμα­ στα βόρεια της χώρας του, κι ένα ιστορικό γεγονός: τη δολοφονία χιλιάδων αντιφρονούντων από την περίοδο Πινοσέτ, πολλοί από τους οποίους είναι θαμμένοι (στην πραγματικότητα πεταμένοι) εκεί. Κι ενώ οι μάνες των αγνοουμένων ψάχνουν στο έδαφος για τα κόκαλα των παι­διών τους, η Ατακάμα κρύβει μέσα της ακόμη μερικά αποκαλυπτικά μυστικά. Στα πετρώματά της αρχαιολόγοι διαβάζουν τις γήινες γεωλογικές περιόδους και ανακαλύπτουν πολύτιμα παλαιοντολογικά ευρήματα, ενώ ένα από τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια του κόσμου σημαδεύει τα αστέρια, επιτρέποντας στους αστρονόμους να ακολουθήσουν την πορεία του φωτός μέχρι κι εκατομμύρια χρόνια πίσω και να ξεσκεπάσουν τα μυστήρια του σύμπαντος.

Εκκινώντας από τη δημιουργία του κόσμου και φτάνοντας στην αναζήτηση μιας σωρού, ο Γκουσμάν ακολουθεί τα φωτεινά ίχνη που αφήνει­ πίσω της κάθε μικρή και μεγάλη, δια­χρονική και βραχύβια, απρόσωπη ή βαθιά ανθρώπινη ιστορία. Επιστρατεύει εικαστικά πανέμορφες εικόνες, συνεντεύξεις, αφήγηση off, ιστορικά ντοκουμέντα. Με καθαρό πολιτικό βλέμμα και αφηγηματική τεχνική που διαπλέκει κοσμολογία, φιλοσοφία, κοινωνικό σχόλιο και απλή καθημερινότητα, συμπυκνώνει τις σπουδαιότερες ιδέες στο πιο λιτό κινηματογραφικό κάδρο. Υπερασπίζεται την αξία της συλλογικής μνήμης, δίνει στο ρεπορτάζ ποιητικές διαστάσεις και αφήνει το φως να διηγηθεί τη συγκινητικά μελαγχολική, προαιώνια διαδρομή του.